Trądzik różowaty

Trądzik różowaty (acne rosacea- AR) to choroba gruczołów łojowych występująca u osób w wieku dojrzałym. Jego przebieg różni się od przebiegu trądziku pospolitego, co wynika z odmiennej etiopatogenezy tych dwóch dermatoz. Największą rolę w powstawaniu rosacea odgrywają zjawiska immunologiczne zachodzące w skórze oraz zaburzenia naczyniowe. Trądzik różowaty cechuje wieloletni, powracający przebieg. Dotyczy zazwyczaj kobiet między 25 a 50 rokiem życia. Mężczyźni chorują rzadziej, natomiast w ich przypadku objawy skórne mogą być znacznie bardziej uporczywe.
Wykwity głównie umiejscawiają się w okolicach nosa oraz na sąsiadujących częściach policzków. Zmiany skórne, w przeciwieństwie do trądziku zwykłego, nigdy nie przybierają postaci ropnych guzów zlokalizowanych na innych częściach ciała, takich jak plecy, dekolt, ramiona czy pośladki.

Doskonałym sposobem na leczenie cery trądzikowej jest mezoterapia igłowa Poznań, zabieg oferowany przez klinikę Stankowscy-Białach. Zadbaj o swoją cerę i raz na zawsze zapomnij o problemie! Mezoterapia igłowa bliny – zwalczamy je! 

Trądzik różowaty- etiopatogeneza

Przyczyn rosacea jest wiele- począwszy od zaburzeń naczynioruchowych w obrębie skóry, a skończywszy na chorobie wrzodowej wywołanej zakażeniem Helicobacter pylori. Przez wiele lat uważano, że czynnikami usposabiającymi do zachorowania jest nadużywanie alkoholu, długotrwała ekspozycja na promieniowanie słoneczne, nieprawidłowa mikroflora jelit oraz drobnoustroje kolonizujące powierzchnię skóry twarzy. Ponadto niewystępowanie zmian skórnych przed okresem pokwitania i ich nasilenie u kobiet w okresie okołomenopauzalnym wskazuje na podłoże hormonalne tej choroby. Aby lepiej zrozumieć pochodzenie AR, czynniki wpływające na jego rozwój można posegregować w kilka podstawowych grup:

1. Czynniki genetyczne. Na podstawie wieloletnich obserwacji zauważono, że trądzik różowaty wykazuje silne występowanie rodzinne. Najprawdopodobniej ma to związek z wrodzoną nadreaktywnością powierzchownych naczyń krwionośnych skóry, czyli z przekazywaną w genach skłonnością do ich trwałego rozszerzania oraz pękania. Z tego względu rosacea w swojej początkowej fazie często określane jest mianem „nerwicy naczynioruchowej”.
2. Emocje. Ekstremalne obciążenia emocjonalno-psychologiczne są znanym czynnikiem zaostrzającym przebieg AR. Psychodermatologia, dyscyplina zajmująca się wpływem stanu psychicznego na przebieg chorób skóry, podkreśla niepodważalną rolę stresu oraz nadpobudliwości nerwowej jako bodźca nasilającego objawy trądziku różowatowego. Dlatego coraz częściej, obok standardowego leczenia dermatologicznego, pacjentom zaleca się techniki relaksacyjne, a niekiedy także psychoterapię. Dowiedziono bowiem, że umiejętność radzenia sobie ze stresem oraz uwolnienie psychiki od obciążających emocji widocznie redukuje obecność charakterystycznego rumienia na twarzy. Przypuszczalnie za ten pozytywny efekt leczniczy odpowiada trwałe obniżenie napięcia wegetatywnego układu nerwowego.
3. Czynniki hormonalne. Ze względu na to, że trądzik różowaty najczęściej występuje u kobiet w wieku okołomenopauzalnym oraz wśród pań przyjmujących egzogenne hormony (np. antykoncepcjędoustną) wysnuto podejrzenie, iż przebieg choroby jest ściśle skorelowany ze stymulacją estrogenową. Co prawda badania receptorów dla hormonów żeńskich i męskich w skórze osób chorych na rosaceanie wykazały istotnych różnic w stosunku do populacji zdrowej, to jednak obserwacje kliniczne kobiet zażywających doustną antykoncepcję hormonalną lub hormonalną terapię zastępczą są jednoznaczne. Preparaty te mogą wywoływać wysiew nowych zmian skórnych, głównie teleangiektazji i grudek.
4. Czynniki zakaźne i odpornościowe. Określając patogenezę trądziku różowatego zwraca się uwagę na rolę czynników zakaźnych oraz niejednokrotnie związaną z nimi stymulację układu immunologicznego. Oto niektóre poznane drobnoustroje, które mogą doprowadzać do rozwoju zmian skórnych:

⦁ Helicobacter pylori, Gram-ujemna bakteria rezydująca w błonie śluzowej żołądka około 80% osób dorosłych i 30% dzieci. Jest ona podstawowym czynnikiem odpowiedzialnym za gastritis (zapalenie błony śluzowej żołądka) oraz wrzodów żołądka. Stymulacja wydzielania soku żołądkowego przez H.pylori przyczynia się do napadowego rumienia będącego pierwszym etapem trądziku różowatego. Zaobserwowano, że eradykacja (usunięcie) zakażenia odpowiednią antybiotykoterapią poprawia stan skóry chorych na AR.
⦁ Demodex folliculorum (nużeniec ludzki) stwierdzany na skórze pacjentów z grudkową oraz grudkowo-krostkową odmianą rosacea. Rola nużeńca polega na blokowaniu mieszków włosowych, a następnie stymulacji odpowiedzi zapalnej. Wytwarzanie miejscowych mediatorów zapalenia, czyli cząsteczek uaktywniających mechanizmy obronnym organizmu, wywołuje rozszerzenie naczyń krwionośnych, zaczerwienienie oraz obrzęk.
⦁ Drożdżaki Pityrosporum ovale oraz gronkowiec złocisty Staphyloccocus aureus. Obniżona odporność powoduje, że powyższe drobnoustroje aktywizują keratynocyty (komórki naskórka) do produkcji tzw. cytokin prozapalnych i proangiogennych, czyli substancji chemicznych charakteryzujących tlące się stany zapalne. Skutkuje to progresją pierwotnej, łagodnej postaci rumieniowej trądziku różowatego do bardziej zaawansowanej postaci grudkowo-krostkowej.

Trądzik różowaty- objawy i diagnostyka

W okresie początkowym zmiany skórne mają charakter reakcji rumieniowych, które mogą występować na centralnych częściach twarzy po wpływem:

⦁ Słońca
⦁ Stresu
⦁ Wysokiej oraz niskiej temperatury, ćwiczeń fizycznych, sauny
⦁ Alkoholu
⦁ Pikantnych potraw, przetworów zawierających ocet
⦁ Kosmetyków wywołujących przesuszenie lub podrażnienie skóry
⦁ Twardej, chlorowanej wody
Dalszy przebieg choroby cechuje się utrwalonymi teleangiektazjami, które nie znikają pomimo przerwania ekspozycji na dany czynnik drażniący. Ze względu na różnorodność zmian skórnych, wyróżniamy następujące postacie trądziku różowatego:
⦁ Postać rumieniowo-naczyniową (początkowy etap choroby), czyli zaczerwienienie połączone z odczuciem pieczenia centralnych obszarów twarzy, szczególnie nosa oraz przyśrodkowych części policzków
⦁ Postać grudkowo-krostkową
⦁ Postać przerosłą (potężne wyrośla deformujące kształt najczęściej nosa tzw. rhinophyma)
⦁ Postać oczną rozwijającą się nawet u 50% pacjentów po kilku latach trwania choroby i objawiającą się przewlekłym zapaleniem spojówek bądź brzegu powiek. Czasami dochodzi również do zespołu suchego oka, czyli do niedostatecznego wydzielania łez połączonego z destabilizacją ochronnego filmu łzowego.

Trądzik różowaty- leczenie

Leczenie trądziku różowatego zazwyczaj trwa wiele lat, a zaostrzenie choroby może korelować ze zmianą pory roku, stresem, miesiączką czy wchodzeniem w okres menopauzalny. Głównym celem leczenia jest zatrzymanie lub spowolnienie rozwoju wykwitów skórnych, gdyż medycyna niestety nie dysponuje metodami pozwalającymi na całkowite cofnięcie się utrwalonych teleangiektazji. Wybór sposobu leczenia zależy od stopnia zaawansowania klinicznego tej dermatozy:

⦁ W I etapie rumieniowym stosuje się miejscowe preparaty łagodzące i zmniejszające podrażnienie (np. kremy z wyciągiem z arniki, aloesu, kasztanowca)
⦁ Bardziej zaawansowane stadia choroby wymagają wprowadzenia zintensyfikowanego leczenia zewnętrznego antybiotykami (metronidazolem), 20% kwas azelainowym, a nawet rozpoczęcie terapii doustnej antybiotykami lub izotretynoiną (lekiem o najwyższej skuteczności zarezerwowanym dla najbardziej opornych przypadków)
⦁ Warto również wyeliminować towarzyszące zakażenia grzybicze drożdżakami oraz infekcję nużeńcem. Ponadto znaczącą poprawę w wyglądzie skóry zaobserwowano u pacjentów leczonych schematem wielolekowym (antybiotyki z inhibitorem wydzielania kwasu solnego) z powodu gastropatii o etiologii Helicobacter pylori.
Medycyna estetyczna także oferuje pewne zabiegi poprawiające kondycję zaczerwienionej i podrażnionej skóry twarzy. Należy do nich laseroterapia oraz elektrokoagulacja zamykająca rozszerzone naczynia krwionośne. Warto natomiast pamiętać, że niektóre maseczki oraz agresywne peelingi medyczne mogą przyczyniać się do zaostrzenia trądziku różowatego.

Dieta a trądzik różowaty

Dieta dla skóry trądzikowej jest niezwykle ważną częścią zintegrowanej terapii przeciwko rosacea. Przede wszystkim należy unikać potraw ostrych (chili, kurkuma, warzywa w octowej zalewie, ketchup, musztarda), bardzo gorących oraz kwaśnych, gdyż powodują one dodatkowe rozszerzanie naczyń krwionośnych. Ponadto warto także zadbać o odpowiednią suplementację. Zauważono, że wyjątkowo korzystnie na stan skóry wpływają preparaty witaminy PP, B2, K, D3 oraz pro- i prebiotyki, które regenerują mikroflorę jelitową.
Chociaż trądzik różowaty to schorzenie uciążliwe, uwarunkowane wieloma czynnikami, to nie ma ono nic wspólnego z chorobami zakaźnymi. Oznacza to, że nie można się nim „zarazić” przez bezpośredni kontakt z inną osobą cierpiącą na tę chorobę. ‘